Wereldwijd meer kinderen met obesitas dan met ondergewicht

3 oktober 2025, Geschreven door buurtsportcoach Julia van Weelden
Vorige maand moest ik goed met mijn ogen knipperen om te realiseren wat ik net had gelezen, namelijk: “wereldwijd meer kinderen met obesitas dan met ondergewicht”. Oftewel, meer kinderen zijn tegenwoordig te dik dan te dun. En toen ik verder las en de cijfers tegen kwam, viel mijn mond open.
Unicef heeft berekend dat tegenwoordig bijna één op de tien kinderen tussen de 5 en 19 jaar obesitas heeft. In vergelijking met cijfers van 25 jaar geleden, toen kampte drie op de honderd kinderen met ernstig overgewicht. In de tijd dat ik van bijna tiener opgroeide tot volwassenen is er dus een bizarre toename in ernstig overgewicht bij de generatie onder mij ontstaan.
Ik realiseer me dat ik ben opgegroeid in een tijd van veel ontwikkelingen. Waarvan denk ik de belangrijkste, van het begin van het internet naar niet meer zonder smartphones kunnen. Hierin heeft de digitale marketing ook zijn kans gegrepen, maar dat dit in zo’n korte tijd zo’n groot effect zou hebben, schrik ik toch elke keer weer van.
Bij wereldwijde cijfers spelen er natuurlijk veel factoren mee. Unicef geeft als verklaring voor de toename van ernstig overgewicht de stijgende verkoop van ongezond en zwaar bewerkt voedsel met veel vetten en suikers. Met daarbij de toevoeging dat dit met name via digitale marketing gebeurt. Met het feit dat gemeentes bijna niks kunnen doen om de fastfoodketens te weigeren nieuwe locaties te openen, je vanaf je bank binnen de kortste keren alles thuis kan laten bezorgen wat je maar wil en dat ongezond voedsel goedkoper is dan gezond voedsel, kan je het de jeugd met alle verleidingen van tegenwoordig ook eigenlijk niet kwalijk nemen.
Een van de oorzaken dat ongezond eten zo goedkoop en overal aanwezig is, ligt in de landbouwpolitiek. Wereldwijd krijgen gewassen als mais en soja forse subsidies. Dat klinkt onschuldig, maar juist uit die overvloed worden goedkope ingrediënten gehaald zoals suikerstroop en plantaardige olie. Dit zijn de bouwstenen van frisdrank, chips en koekjes. Groente en fruit krijgen die steun nauwelijks. Met als gevolg dat een zak chips of een fles cola vaak goedkoper is dan een zak verse appels. En precies daar wringt het, de ongezonde keuze is structureel de makkelijkste en goedkoopste.
Het is duidelijk dat de voedselindustrie hierin een belangrijke rol speelt. Vaak een negatieve, maar tegenwoordig ook steeds vaker een positieve. Graag sluit ik af met een positief voorbeeld bij het jongerencentrum Plein 34. Plein 34 is een plek voor jeugd, waar zij mogen leren en zich kunnen ontwikkelen. Het stimuleren van het maken van een gezonde keuze is hier ook onderdeel van. Dit wordt mogelijk gemaakt door de Albert Heijn aan het Muntplein, door wekelijks gratis vers fruit beschikbaar te stellen voor de jongeren. Een mooi lokaal initiatief ontstaan uit de samenwerking van de jongerenwerkers van welzijnsorganisatie Movactor, AH Muntplein en JOGG (wat staat voor een gezonde jeugd en een gezonde toekomst).
Zo laten we met elkaar zien dat het ook anders kan. Ik hoop dat er nog veel van zulk soort mooie voorbeelden en samenwerkingen zullen volgen.