Zelfvertrouwen van jongeren vergroten met sport

10 februari, 2023, Geschreven door buurtsportcoach Frouke Kleijn

Afgelopen woensdag (8 februari) was het de dag van het zelfvertrouwen. Deze dag is er om  iedereen die wel eens kampt met onzekerheid een hart onder de riem te steken.

Jongeren en zelfwaardering
Het belangrijkste misverstand van zelfvertrouwen is dat je geboren wordt met veel of weinig zelfvertrouwen. Iedereen kan leren om meer zelfvertrouwen te krijgen. Zelfvertrouwen ontwikkel je al op jonge leeftijd. Kinderen en jongeren kunnen in hun dagelijkse leven onzeker zijn, het lastig vinden om vriendschappen te sluiten of gepest worden. Vanaf een jaar of 12 begint de zelfwaardering bij de meeste pubers te dalen, rond 15 jaar is die vaak het laagst. Daarna stijgt de zelfwaardering weer. De daling komt doordat pubers zich voor hun ik-ideaal meer gaan richten op anderen dan op hun ouders. Dan blijkt dat je tegenover leeftijdsgenoten meer moet waarmaken dan tegenover je ouders.

Het effect van sport en bewegen
Zelfvertrouwen bestaat uit verschillende domeinen, zoals fysieke eigenwaarde en het geloof in eigen kunnen. Wat veel mensen misschien niet weten is dat sport en bewegen een groot effect heeft op de fysieke eigenwaarde. Dat is het gevoel dat iemand heeft van hoeveel hij of zij waard is, los van de mening van anderen. Dit komt doordat je nieuwe vaardigheden leert tijdens sporten en bewegen en daarbij meer gevoel van controle krijgt. Deze nieuwe vaardigheden, en het toegenomen gevoel van controle, leiden tot veranderingen in fysiek eigenwaarde, wat weer effect heeft op het algemene zelfvertrouwen. Daarnaast kan zelfvertrouwen ook dienen als motivatie.

Als buurtsportcoach zie en spreek ik verschillende mensen van jong tot oud, met veel en met weinig zelfvertrouwen. Onzekerheid komt in allerlei vormen en maten. Je hebt mensen die sociaal onzeker zijn. Er zijn ook mensen die onzeker zijn over hun eigen kunnen en vaak zeggen dat ze iets niet kunnen. Het mooie aan sporten en bewegen vind ik, is dat het mensen samen kan brengen en ook iemand kan laten inzien wat diegene allemaal kan bereiken. Dit is dan ook de taak van een trainer of coach.

De taak van een trainer of coach
Hoe zorg je als trainer of coach voor meer zelfvertrouwen bij je spelers of deelnemers? Het is belangrijk dat mensen leren dat talenten en vaardigheden niet aangeboren zijn, maar bereikt worden door oefening en herhaling. Als coach maak je spelers bewust van hun eigen kracht en hun verbeterpunten doormiddel van positieve feedback. Je geeft bijvoorbeeld onzekere jongeren complimenten voor hun inzet en resultaten. Daarbij benadruk je niet de fouten die ze maken, maar kunnen ze wel leren van de verbeterpunten.  Een goede coach benadert iedere speler als een individu en laat spelers zelf nadenken over hun eigen verwachtingen.

Tijdens een training geeft de coach zinvolle uitleg met aandacht voor cognitieve vaardigheden, persoonlijke doelen, wensen en interesses van de spelers. De coach gebruikt visuele infographics, zodat ook jongeren doelgroep snappen wat de bedoeling is van de opdrachten en oefeningen. Oefeningen worden aangepast aan het tempo van de spelers en er worden regelmatig nieuwe uitdagingen geïntroduceerd. Door de spelers nieuwe uitdagingen te geven, laat een coach zien vertrouwen te hebben in de spelers. Hoe hoger een speler komt, hoe moeilijker de opdrachten en de vereiste doelen zijn. Heeft een speler een niveau gehaald, dan kan hij naar het volgende niveau.

Een boodschap voor alle trainers, coaches en clubs
Ook jij kan veel invloed hebben op het zelfvertrouwen van je jeugdspelers! Het is belangrijk dat je hier bewust van bent. Niet alleen om uitval van jongeren binnen de sport te voorkomen, maar ook omdat je een grote impact kan maken op de fysieke eigenwaarde van jongeren. Dit is extra belangrijk voor pubers van 12 tot 15 jaar, vanwege de daling in zelfwaardering op deze leeftijd.

Wil je graag met mij sparren over dit onderwerp of heb je vragen, neem dan contact op via f.kleijn@sportidnieuwegein.nl. Heb je andere vragen over sport en beweging, dan kan je de buurtsportcoaches altijd bellen via 06 – 574 528 96.